Van de kou naar de zon, van de Nederlandse grachten naar de stranden van Barceloneta

Verslag van de ALV van FIT Europe (Barcelona, 10-11 november 2017)

Wat is de rol van vertalers en tolken in een wereld waarin de globalisering een overheersende rol speelt? Welke invloed heeft de technologische vooruitgang op ons beroep? Wat moeten we doen om ons voor te bereiden op een vertaalindustrie in ontwikkeling?

Deze en andere vragen stonden centraal in een congres tijdens welke ook de Algemene Ledenvergadering van FIT Europe werd gehouden. Het evenement werd georganiseerd door APTIC, de Catalaanse vereniging van vertalers en tolken, die ons daar had uitgenodigd.

Het algemene standpunt aan het einde van de eerste dag was dat alle deelnemers ervan overtuigd waren dat er nieuwe, gerichte strategieën en acties nodig waren om de onhoudbare - en daardoor gevreesde - technologische ontwikkeling bij te kunnen benen. Desalniettemin spraken enkele sprekers en deelnemers twijfels uit over het feit dat deze ontwikkelingen een risico voor het vak zouden kunnen vormen.

Het programma van de eerste dag

Keynote speaker was John Evans (intern vertaler van het DGT Field Officer, European Commission). In zijn lezing behandelde hij de Engels taal als communicatiemiddel op Europees niveau en met name de teloorgang van het British English dat plaats moet maken voor een nieuwe transnationale taal.

Na de lezing volgde een rondetafelgesprek over de impact van technologie op taaldiensten. Behalve de eerdere genoemde John Evans maakten ook Joshua Goldsmith (congrestolk en trainer), Pilar Sánchez Gijón (directeur van het departement vertalen en tolken van de Universitat Autònoma de Barcelona) en Alexander Drechsel (tolk bij de Europese Commissie) deel uit van het panel. De discussie ging hoofdzakelijk over de meest gebruikte technologieën, en in het bijzonder over productiehulpmiddelen zoals het onmisbare Internet, Xbench voor de kwaliteitscontrole en SketchEngine voor terminologie-extractie. De panelleden waren in het algemeen gezien sceptisch over het daadwerkelijke nut van automatische vertaling. Er werd gewezen op een onderzoek van de groep Tradumàtica bij 187 vertaalbureaus waaruit naar voren is gekomen dat de toepassing van automatische vertaling en post-editing in Spanje nog in de kinderschoenen staat.

Joshua Goldsmith gaf een presentatie over het gebruik van social media voor vertalers en vertaalbureaus. Naast aanwijzingen over het gebruik van Twitter, Facebook en LinkedIn voor de promotie van het eigen bedrijf, besteedde Goldsmith ook aandacht aan veel gebruikte hulpmiddelen die niettemin strikt gescheiden van de beroepsactiviteiten moeten worden gehouden zoals Instagram. Zeer interessant was zijn visie op Storify als hulpmiddel voor content curation dat met name kan worden gebruikt voor de deelname (ook op afstand) aan evenementen. Storify werd overigens al vrij goed ontvangen op twee vakevenementen op Europees niveau (Translating for Europe en LT-Innovate).

Tijdens de lunchpauze van anderhalf uur profiteerde de Nederlandse delegatie van de gewoonte van een uitgebreide tapas-maaltijd door een lekkere maar snelle hap te nuttigen en de overgebleven tijd te gebruiken om op het strand van Barceloneta te genieten van de Catalaanse zon.

‘s Middags hield Alexander Drechsel een lange lezing (2 uur) over de geheimhouding en bescherming van persoonsgegevens met behulp van gangbare apparatuur. Drechsel gaf daarbij informatie over hulpmiddelen en instellingen die kunnen worden gebruikt om je zo veel mogelijk te beschermen tegen het invasieve optreden van technologische operators en overheden (Edward Snowden docet!). Behalve suggesties voor de configuratie van apparatuur om gegevenstracering, plaatsbepaling (geolokalisatie) en het verzamelen van andere gevoelige informatie te beperken, noemde Drechsel ook hulpmiddelen waarvan veel vakgenoten overigens al ruimschoots gebruik maken zoals een VPN (Virtueel Particulier Netwerk) en password vaults (bijvoorbeeld 1 password, Keepass enz.).

Er was grote belangstelling voor de presentatie van Michal Staša, uittredend lid van de Board van FIT Europe, die de resultaten bekend zou maken van het project voor de ontwikkeling van een platform voor informatie-uitwisseling en best practices voor tolken. Helaas kwamen we er aan het einde van een lange uiteenzetting achter dat het project nog geen resultaten had opgeleverd.

Algemene Vergadering van FIT Europe

De tweede dag stond in het teken van de ALV van FIT Europe die, ondanks de relaxte sfeer in de gaststad, geheel volgens planning om 9.30 uur begon. De leden hadden vooraf een samenvatting ontvangen van de verschillende activiteiten die de Board in het afgelopen jaar had ontplooid.

Momenteel heeft FIT Europe nog twee onderzoeken lopen. Het onderwerp van het eerste project zijn de toelatingseisen (master vertalen, jaren ervaring enz.) voor nieuwe leden van de verschillende Europese verenigingen. Het tweede onderzoek is bedoeld om de activiteiten van vakverenigingen met betrekking tot beroepsontwikkeling en de daarbij toegepaste criteria vast te stellen. Wanneer – en mits - de resultaten van het tweede onderzoek bekend worden, zouden de leden van het NGTV inzicht kunnen krijgen in de eventuele scholingsactiviteiten van andere verenigingen en wellicht zou ook het NGTV-bestuur inspiratie kunnen opdoen voor een eventuele nascholingsprogramma. Ten aanzien van het eerste onderzoek is de vraag of er in de toekomst afspraken zouden kunnen worden gemaakt over een harmonisatie van de toelatingseisen op Europees niveau.

Dankzij een pagina op Facebook en een Twitter-account heeft FIT Europe via de social media meer bekendheid gekregen. De afgevaardigden van de Board van FIT Europe hebben in de loop van het jaar ook deelgenomen aan verschillende evenementen. Ze hebben daar tevens nieuwe brochures (in het Engels en het Frans) verspreid, waarin de doelstellingen van de Federatie en de redenen voor een lidmaatschap worden toegelicht.

De uittredende algemeen secretaris heeft alle afgevaardigden gevraagd hun verwachtingen ten aanzien van nieuwe initiatieven van FIT Europe voor het komende mandaat te omschrijven. Behalve een algemeen verzoek om transparante en frequente berichtgeving en een doeltreffende lobby bij de Europese instellingen, werd met name de behoefte genoemd aan daadwerkelijke aanwezigheid van de FIT op vakevenementen en, indien mogelijk, de organisatie van eigen evenementen. Voortbordurend op dit verzoek heeft de NGTV-delegatie uitdrukkelijk gevraagd om meer en betere initiatieven naar de leden toe om zo het belang van een lidmaatschap van FIT Europe te benadrukken en daarbij expliciet te wijzen op de doelstellingen van de federatie en de strategieën die zij hanteert voor de verwezenlijking daarvan.

Aan het einde van de vergadering werd een nieuwe FIT-Board gekozen. Alle aanwezige verenigingen hebben aan de stemming deelgenomen. De nieuwe Board is als volgt samengesteld: Annette Schiller (ITIA) Voorzitter, Wanda Ruiz-Brunelot (SFT), Henrik Walter-Johnsen (NAViO), Reiner Heard (BDU), Dimitra Stafilia (PEEMPIP), John O'Shea (PEM), Gabriella Suzanne Vanzan (Assointerpreti).

Het was erg jammer dat we eerder dan gepland moesten vertrekken vanwege een manifestatie voor de bevrijding van de twee Jordi’s en de onafhankelijkheid van Catalunya, waarvoor het openbaar vervoer in de omgeving van de congreszaal zou worden stilgelegd.

Isabella Massardo, NGTV-afgevaardigde bij FIT Europe