Bezoek aan het ICC - Engelse kring

19/06/2025

Een Engelse Kring, dat was al jarenlang de wens, maar het duurde even voordat het ei was gelegd…

En wat is er dan leuker om de eerste bijeenkomst te laten plaatsvinden bij een internationale organisatie van faam, het ICC. Minder leuk was dat er deze vrijdag weer een NS-staking was, wat betekende dat we heel wat logistieke trucjes moesten uithalen om iedereen naar Den Haag te krijgen, en voor sommigen was het maken van de reis daardoor helaas onmogelijk. Maar goed, de zon scheen en met 30 personen waren we goed vertegenwoordigd!

Wat doet het ICC?

Personen die zich schuldig maken aan misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdrijven, genocide en daden van agressie kunnen, op verzoek van deelnemende staten, de VN of de aanklager van het ICC (International Criminal Court) worden vervolgd. Voor staten die zich hieraan schuldig maken, is het ICJ (International Court of Justice).

Het ICC is echter niet geheel onbesproken. Meerdere landen vinden het een lastig instituut, dat ‘gedoe’ veroorzaakt in landen en zaken aan het licht brengt die veel overheden het liefst met de mantel der corruptie en vriendjespolitiek toedekken. Zelfs vanuit de grootste democratieën ter wereld (kuch, Amerika) wordt het ICC tegenwoordig tegengewerkt, maar toch blijft deze kleine maar robuuste organisatie haar werk doen. Meer over de geschiedenis van het ICC is te vinden op de website: www.icc-cpi.int.

Wat statistieken

  • 23 jaar actief
  • 33 zaken aangebracht
  • 69 verdachten voor de rechter
  • 11 veroordelingen
  • 4 vrijspraken
  • 16.000 gehoorde slachtoffers

Het bezoek

Het bezoek begon na de gebruikelijke veiligheidsprocedure (die op een stille dag als die van ons bezoek nog mild is) op de publieke tribune. Wie de grote zaal van het ICC-tribunaal al eens op televisie heeft gezien, weet dat de zaal redelijk lijkt op die van een gewone rechtbank, maar dan nog imposanter –er is veel meer plek voor de partijen. In plaats van dat de verdachte met een advocaat aan een tafel zit, zijn er hier per partij vier lange tafels voorzien. Voor slachtoffers is een aparte plek voorzien, onder de publieke tribune. Ook anders is dat er aan weerszijden ruimten zijn voor het AV-team (beneden) en tolken (boven). Het publiek zit apart, boven, achter glas, dus niet in de zaal zelf. Omdat het publiek vanuit de zaal te zien is, gelden er strenge regels: alle communicatie- en opnameapparatuur is verboden, je mag niet praten en je mag ook geen contact maken met mensen in de zaal.

Elke zitting wordt gestreamd, met een vertraging van 30 minuten om eventueel gevoelige informatie eruit te kunnen knippen. Soms zijn zittingen privé (dan worden beelden wel getoond, maar zonder geluid) of gesloten (helemaal zonder beeld, met het gordijn voor de publieke tribune ook dicht). Het bijwonen van een zitting is dus mogelijk (de agenda wordt 2 weken van tevoren bekendgemaakt), maar bij geruchtmakende zaken is aanmelden wel verplicht, omdat er maar beperkt plek is op de publieke tribune. En je loopt natuurlijk het risico dat je een zitting bijwoont die grotendeels gesloten is en je dus tegen een gordijn aan zit te kijken, of zelfs wordt gemaand de zaal te verlaten.

Presentatie voor en door vertalers

Daarna was het tijd voor de presentatie over het ICC. Bij aanmelding van een bezoek kun je de samenstelling van je groep aangeven, en daarom werd onze presentatie gegeven door de vertaalcoördinator van het ICC, Aïda. Al snel kwamen de anekdotes over de moeilijkheden die ze tegenkomen wat betreft het vertalen van honderden pagina’s dossiers voor ongeduldige advocaten en procureurs, het vinden en behouden van ervaren en gespecialiseerde vertalers (en ook tolken natuurlijk) in exotische talen – waar ze ook Nederlands toe rekent! – en de systemen die ze hebben opgezet om consistentie en kwaliteit te waarborgen. Werken met bureaus doen ze liever niet; de voorkeur gaat naar individuele tolken en vertalers. (Er zijn trouwens vacatures, dus neem contact op als je werkt in interessante talencombinaties en dit vakgebied je wel iets lijkt.)

Een interessant punt waar veel mensen vaak niet bij stilstaan, is dat er een groot verschil is tussen de taal die mensen dagelijks spreken en de taal waarin ze hebben leren lezen en schrijven. Dit zorgt voor Aïda vaak voor hoofdbrekens omdat ze dan een tolk in de ene (vaak heel kleine) taal nodig heeft, met ook de nodige kennis van de respectieve rechtsstelsels (common law versus civil law) en de terminologie, die natuurlijk ook nog beschikbaar moet zijn in de periode dat een zaak speelt; en voor de stukken dan weer een vertaler (of een heel team van vertalers) voor een andere taal. Om daar toch consistentie en logica in aan te brengen, en om ervoor te zorgen dat alle details en nuances goed worden vertaald, wordt er ook veel aandacht en tijd besteed aan het opleiden van taalspecialisten en het opbouwen van een terminologiedatabase.

Napraten

Natuurlijk was er op het zonnige terras van Minglemush bij het station na afloop nog voldoende tijd om na te praten, elkaar te leren kennen en te brainstormen over nieuwe ideeën. In elk geval heeft dit bezoek al twee medecoördinatoren opgeleverd: Ammerins kan voortaan rekenen op Ellen en Enrico. We laten zo snel mogelijk weten wanneer de volgende bijeenkomst gepland staat!