Tolkenbezoek Brussel

1 april 2024

door Ammerins Moss - de Boer e.a.

Het is alweer een tijdje geleden, maar eigenlijk gloeien we allemaal nog een beetje na van een fijn bezoek aan Brussel eind maart. De deelnemers was gevraagd hun ervaringen met ons te delen in een kort verslag, en graag deel ik met jullie in dit artikel een bloemlezing uit hun reacties – zelfs meertalig! Er ligt al een plan om eind dit jaar (het mooist zou zijn rond het Translating Europe Forum in november…) met een combi-groep te gaan van vertalers én tolken, dus houd de agenda alvast in de gaten!

Ammerins Moss-de Boer

Presentatie DG-Interpretation

“De dag begon vroeg omdat ik had besloten op de dag zelf vanuit Leiden naar Brussel te reizen. In Rotterdam kwam een collega erbij. Het was bijzonder leuk om zo een nieuwe collega-tolk te leren kennen! In Brussel aangekomen, wandelden we via het Koninklijk Park naar het Berlaymont-gebouw, waar de Europese Commissie gehuisvest is. Daar waren al heel wat collega’s aanwezig die ik nog niet persoonlijk kende, maar van wie ik had hun namen al vaker had gehoord.

We werden hartelijk ontvangen door Margo Sijs van DG-Interpretation en kregen van haar een presentatie over wat hun tolkensectie allemaal doen. Ze liet ook het nieuwe filmpje over ‘Tolken bij de Europese Instellingen’ zien dat terug te vinden is op YouTube. In de presentatie werd er ook een voorbeeld getoond van hoe de agenda van een tolk die voor de EU werkt, eruitziet. Ik vond het erg interessant, want dan zie je ook dat hele drukke dagen worden afgewisseld met dagen die korter zijn en eventueel met lessen om een extra taal toe te voegen.”

“Ik vond het indrukwekkend om te horen hoe dat in zijn werk gaat. De tolken bij de Europese Commissie vertalen simultaan alle plenaire bijeenkomsten en veel van de commissiebijeenkomsten. Wat ik bijzonder vond om te weten is dat eigenlijk van alle tolken wordt verwacht dat ze tijdens hun aanstelling steeds nieuwe talen bijleren en dat ze daarvoor ook de faciliteiten worden geboden.”

“Tolken duur? Hoe kom je erbij… Ze kosten de Europese burger maar 0,27!”

“De topper onder de tolken beheerst maar liefst tien werktalen (!!!). De gemiddelde tolk werkt vanuit vier talen naar zijn of haar moedertaal. Doorgaans vinden er veertig meetings in Brussel plaats met vertolking. Voor de planners is het nog een hele puzzel om met de juiste combinatie van tolken zoveel mogelijk talen af te dekken. Gewoonlijk zitten er per talencombinatie drie tolken in de cabine, uitgezonderd de kortere bijeenkomsten, zoals de persconferentie van de Europese Commissie die wij bijwoonden (we zagen ook tolken gebarentaal aan het werk). Daar troffen we na afloop 2 collega’s die de vertolking naar het Nederlands verzorgden.”

“Margo vertelde ook wat anekdotes, waaronder één over de gespecialiseerde overleggen op het gebied van visserij. Daarbij maakten de Nederlandse tolken er een sport van om zo veel mogelijk uitdrukkingen op het gebied van de visserij te gebruiken, zoals ‘de Commissie heeft bakzeil moeten halen’, ‘het wordt over een andere boeg gegooid’, ‘zich als een vis in het water voelen’.”

“Margo Sijs legde uit welke eisen bij een ‘freelance accreditation test’ komen kijken. De onderwerpen zijn zeer uiteenlopend. Belangstelling voor andere culturen is een must. Je kunt als freelancer of als ambtenaar voor de EU werken. Op onze vragen ging Margo uitvoerig in. Bijna iedereen van onze groep had na deze presentatie zin om tolk bij de EU te worden!”

“Im Laufe einer einstündigen Präsentation erläuterte Margo Sijs die Aufgaben ihrer GD. Unter anderem kümmert es sich um die Einsatzplanung der Dolmetscher für die Europäische Kommission (Brüssel), das Europaparlament (Brüssel und Straßburg), den Europäischen Gerichtshof (Luxemburg) sowie für weitere Institutionen. Bei 483 verbeamteten und 970 freiberuflichen akkreditierten Dolmetschern und unter Berücksichtigung fachinhaltlicher Kenntnisse, Urlaubs-, Fortbildungs- und Krankheitszeiten ist dies ein hochkomplexer Vorgang, für den eigens eine Software entwickelt wurde. Ferner organisiert das GD Dolmetschen Konferenzen und pflegt den Kontakt zu den Universitäten und Hochschulen, die Dolmetscherstudiengänge anbieten. Während der Präsentation durften wir nach Herzenslust Fragen stellen.

Zahlen für 2022: Gesamtausgaben: 122 Mill. Euro = 0,07 % des EU-Budgets = 0,27 Euro/EU-Bürger. In der niederländischen Kabine arbeiten 23 festangestellte und 50 freiberufliche Dolmetscher (50 % Flamen und 50 % Niederländer). An jedem Arbeitstag vermittelt das Brüsseler GD bis zu 1.200 Dolmetscher für bis zu 40 Veranstaltungen.

Wichtig zu wissen: Die Niederlande verfügen über keinen eigenen Dolmetscher-Masterstudiengang. Niederländische Bachelor-Studenten müssen daher nach Belgien ausweichen (Brüssel, Gent, Antwerpen). Um für die EU zu arbeiten, reicht das Master-Diplom nicht aus. Es ist ein zusätzliches Postgraduiertenstudium erforderlich. Zudem muss jeder Bewerber akkreditiert sein, d. h. einen intensiven Eignungstest erfolgreich bestanden haben. Auch Quereinsteiger können sich bewerben. Die Akkreditierung von Freelancern ist bis zum 65. Lebensjahr möglich.“

Parlementarium

“In de namiddag hebben we het Parlementarium bezocht. In dit gebouw werd er een audiovisueel overzicht gegeven van het ontstaan van de EU. Maar er werd ook informatie gegeven over welke agentschappen er zijn in de verschillende lidstaten en wat er allemaal op Europees niveau wordt gedaan. Ik denk dat veel jongeren deze tentoonstelling met veel audiovisueel materiaal erg op prijs stellen, omdat het erg interactief is.”

“In de middag bezochten we het Parlementarium. Dat vond ik veel minder boeiend. Veel digitale info en weinig overzichtelijkheid.”

Netwerken

“’s Avonds zijn we uit gaan eten bij Cicero en dat was natuurlijk een leuk netwerkmoment – er schoof ook nog een Belgische collega aan.”

“Natürlich diente unser Brüsseler Ausflug auch der Kontaktpflege unter Kollegen. So hatte ich Ammerins bisher nur per Zoom, nicht jedoch persönlich getroffen. Ich kann jedem nur wärmstens empfehlen, mit mehreren Kollegen an einer Führung der Generaldirektion Dolmetschen teilzunehmen. Wir jedenfalls waren uns einig: voor herhaling vatbaar!”

Huis van de Europese Geschiedenis

“Het bezoek de volgende dag aan het huis van de Europese Geschiedenis was zeer geslaagd. Iedereen kreeg in zijn / haar taal naar keuze een audiotour mee om de expositie te bekijken. Ik heb niet alles kunnen zien, het was gewoon té veel… maar wel heel boeiend. Een overzicht van de Europese geschiedenis sinds de Grieken en Romeinen met mooie voorwerpen en veel (soms wat te veel) uitleg.”